Anna Malinowska
Z olbrzymią przyjemnością informujemy, że za nami kolejny etap porządkowania naszych zbiorów archiwalnych. Tym razem udało nam się przygotować szczegółowy inwentarz zgromadzonych przez ArchiwumHarcerskie.pl materiałów zgromadzonych aż w 14 kolekcjach. Wszystko dzięki naszemu udziałowi w programie Wspieranie Działań Archiwalnych 2023 prowadzonemu przez Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych – Archiwa Państwowe.
Efektem jest liczący 530 stron (!) „Inwentarz Archiwalnych Materiałów Harcerskich – tom 2”, który znajdziecie na stronach ArchiwumHarcerskie.pl
– szczegółowy link to: https://archiwumharcerskie.pl/index.php?title=Plik:ArchiwumHarcerskie.pl_-_Inwentarz_archiwalnych_materia%C5%82%C3%B3w_harcerskich_2.pdf
To już drugi tom inwentarza naszych zbiorów. Pierwszy został przygotowany także w ramach projektu WDA w roku 2019 r.
Materiały spisane w obydwu tomach zostały uporządkowane, szczegółowo opisane i są dostępne bezpłatnie dla wszystkich zainteresowanych – po umówieniu się np. poprzez kontakt na naszym profilu lub poprzez wysłanie wiadomości na [email protected]
Tom 2 Inwentarza zawiera opisy następujących kolekcji:
• Kolekcja Ryszarda Brykowskiego, historyka sztuki, profesora nauk humanistycznych w zakresie drewnianej architektury sakralnej, historii sztuki, inwentaryzacji i konserwacji zabytków, instruktora i działacza harcerskiego, współtwórcy, wiceprzewodniczącego ZHR.
• Kolekcja Andrzeja Gorczyckiego, harcmistrza, jednego z liderów podziemnego Ruchu Harcerstwa Rzeczypospolitej w latach 80. Kolekcja zawiera materiały dotyczące harcerstwa niepokornego, Kręgów Małkowskiego i wielu działań środowisk niezależnych na terenie Warszawy i całej Polski): dokumenty, prasę, ulotki, plakaty itp.
• Kolekcja Marek Gajdzińskiego, harcmistrza, byłego drużynowego i szczepowego 16 Warszawskiej Drużyny Harcerzy im. Zawiszy Czarnego (w latach 1977–1987), inicjatora powołania Unii Najstarszych Drużyn Harcerskich Rzeczypospolitej, współautora systemu stopni KIHAM, wicenaczelnika podziemnego Ruchu Harcerskiego, współinicjatora powstania i współzałożyciela ZHR oraz wicenaczelnika ZHR, inicjatora, współzałożyciela i redaktora internetowego pisma instruktorów „POBUDKA”, autora wielu publikacji i podręczników metodycznych. Archiwalia dotyczące spraw ideowych, organizacyjnych, metodycznych, niezależnych ruchów harcerskich – w tym korespondencja.
• Kolekcja Piotra Stawickiego, instruktora harcerskiego, lidera Kręgów im. Andrzeja Małkowskiego w Wielkopolsce, członka Komisji Zjazdowej XVIII Zjazdu ZHP, instruktora ZHR.
• Kolekcja 1 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej im. Romualda Traugutta „Czarna Jedynka”, jednej z najstarszych polskich drużyn harcerskich założonej w 1911, od 1919 w VI Gimnazjum, a potem w Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Reytana w Warszawie.
• Kolekcja Referatu Wschód ZHR, który będąc częścią ZHR inspirował odbudowanie harcerstwa polskiego w krajach byłego ZSRR i współpracował z polskimi organizacjami harcerskimi w krajach byłego ZSRR w latach na przełomie lat 80. i 90.
• Kolekcja Ryszarda Wcisło, ps. „Chytry Jastrząb” (1933-2015) – instruktora harcerskiego działającego w krakowskim ZHP, KIHAM, ZHP-1918, następnie aż do śmierci w ZHR. Instruktora krakowskich szczepów m.in. 18 KDH Biały Szczep, Krakowska 19 Lotnicza, „Huragan B”, „Gwiaździsty Szlak”, „Słoneczne Drogi”. Pełnił szereg funkcji w komendach hufców Zwierzyniec, Kleparz i Krowodrza Brał czynny udział w kształceniu kadry instruktorskiej. Reprezentował „19” w Kręgu im. A. Małkowskiego. W ramach działania w kręgu we wrześniu 1981 roku był komendantem Jubileuszowego Zlotu 70-lecia Harcerstwa Polskiego. Od 1989 roku współtworzył Związek Harcerstwa Polskiego rok założenia 1918, był pierwszym Naczelnikiem Harcerzy ZHP-1918. Od połączenia ZHR i ZHP-1918 w 1992 roku współtworzył krakowski ZHR. Ostatnie lata służby poświęcił Szczepowi 19 Krakowskich Drużyn Lotniczych ZHR.
• Kolekcja Jacka Chodorskiego, jednego z członków-założycieli ZHR, Komendanta Dolnośląskiej Chorągwi Harcerzy ZHR, instruktora harcerskiego. Kolekcja zawiera dokumenty i materiały historyczne dotyczące lat 1980–1996.
• Kolekcja Ewa Urbańczyk, członkini komitetu założycielskiego ZHR, komisarza zagranicznego ZHR.
• Kolekcja Tomasz Maracewicza i Głównej Kwatery Harcerzy ZHR. Tomasz Maracewicz to pierwszy Naczelnik Harcerzy ZHR w latach 1991-93, który tworzył organizacje Harcerzy w nowopowstałym ZHR. Żeglarz, autor kilku publikacji z dziedziny harcerstwa oraz żeglarstwa. Na kolekcję składają się dokumenty zgromadzone w trakcie pełnienia funkcji Naczelnika Harcerzy ZHR oraz dokumentacja Głównej Kwatery Harcerzy ZHR. Są to m.in.: rozkazy, korespondencja, plany pracy, materiały metodyczne, protokoły spotkań.
• Kolekcja Organizacji Harcerek 1911-48. Kolekcja przekazana do ZHR przez hm. Hannę Szolc, zasłużoną harcmistrzynię, działająca przez kilkadziesiąt lat w harcerstwie, zawierająca bardzo cenną dokumentację dotyczącą pracy Organizacji Harcerek w przedwojennym i powojennym ZHP.
• Archiwum Prasy Harcerskiej – Na zbiór APH składają się zgromadzone w okresie od 1 stycznia 2020 r. egzemplarze prasy harcerskiej a całego okresu funkcjonowania harcerstwa, w szczególności okresu niepokornego harcerstwa, czyli lat 80. i początku lat 90. czyli tworzenia pluralizmu organizacyjnego w ruchu harcerskim.
• Archiwum Fotografii dotyczących harcerstwa. Na zbiór składają się negatywy i fotografie zgromadzone przez ArchiwumHarcerskie.pl w okresie od 1 stycznia 2020, nie uwzględnione w przygotowanym w 2019 roku inwentarzu zasobów archiwalnych.
• Kolekcja Antoniego Berowskiego (1920–1999) tarnowianina, harcmistrza, członka Związku Walki Zbrojnej, więźnia Gestapo i niemieckich obozów koncentracyjnych KL Auschwitz (nr 93700) i KL Flossenbürg (nr 4229), współorganizator Hufca ZHP w Hohenfels (Lechów) koło Regensburga w Niemczech, pełniącego tam funkcję namiestnika zuchowego.
Dziękujemy przede wszystkim ZHR za realizację przedsięwzięcia, aktodawcom za powierzenie nam swoich archiwów oraz osobom, które przygotowały i pomagały w tworzeniu inwentarza – szczególnie: Ewa Gajdzińska, Paweł Szczerbiński, Bartek Bajda, Marek Gajdziński, Marek Popiel, Dariusz Grochal.
Projekt dofinansowany przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych. Termin realizacji: 01.07.2023 – 30.12.2023 r. Zadanie publiczne realizowane w ramach konkursu „Wspieranie działań archiwalnych 2023”
Tytuł projektu: „ ArchiwumHarcerskie.pl – stworzenie inwentarza 2023”
Wartość dofinansowania: 54 400 zł, całkowity koszt zadania: 65 400 zł. Data podpisania umowy o dofinansowanie zadania: 26.06.2023
