23 maja 2025 roku na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie odbyły się uroczystości upamiętniające ofiary Zbrodni Ponarskiej — jednej z najtragiczniejszych kart historii Wileńszczyzny podczas II wojny światowej. Wydarzenie zorganizowane zostało przez Stowarzyszenie Rodzina Ponarska, które w tym roku obchodzi 31-lecie działalności.
Uroczystość rozpoczęła się przed Pomnikiem Ponarskim, gdzie zgromadzonych gości powitała dr Maria Wieloch, prezes Stowarzyszenia. W swoim przemówieniu przypomniała, że jej ojciec, oficer Armii Krajowej, został zamordowany w lesie ponarskim w 1943 roku. Podkreśliła również znaczenie pielęgnowania pamięci o ofiarach tej zbrodni.
W latach 1941–1944 w Ponarach, niedaleko Wilna, niemieckie formacje okupacyjne przy współudziale litewskich kolaborantów zamordowały około 100 tysięcy osób. Większość ofiar stanowili Żydzi z Wileńszczyzny, ale wśród zamordowanych byli również Polacy, Białorusini, Romowie, Tatarzy, Litwini oskarżani o działalność antyniemiecką oraz jeńcy Armii Czerwonej. Polacy stanowili około 2% wszystkich ofiar — wśród nich znaleźli się uczniowie wileńskich gimnazjów, harcerze, przedstawiciele inteligencji, księża, profesorowie Uniwersytetu Stefana Batorego oraz żołnierze Armii Krajowej.
Po Apelu Poległych delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów przed Pomnikiem upamiętniającym Zbrodnię Ponarską. W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, reprezentujący szefa UdSKiOR Lecha Parella. W imieniu ZHR kwiaty złożyła hm. Melania Karaś-Tęcza. Służbę koordynował pwd. Szymon Kucharczyk.
Fot. Olga Woszczek / UdSKiOR